STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
w Ośrodku Psychoterapii STREFA ROZWOJU
Preambuła
Podstawową zasadą obowiązującą w Ośrodku Psychoterapii STREFA ROZWOJU jest podejmowanie działań mających na celu maksymalny poziom
bezpieczeństwa, ochronę godności dziecka i poszanowanie jego praw. Każdy
pracownik Ośrodka zobowiązany jest dbać o prawidłowy
rozwój dzieci, przestrzegać zarządzeń i procedur określonych w niniejszym
dokumencie. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika Ośrodka wobec małoletniego przemocy w jakiejkolwiek formie. Realizując te cele, pracownik Ośrodka działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Ośrodka oraz swoich kompetencji.
Podstawy prawne Polityki ochrony dzieci:
– Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie
Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)
– Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359)
– Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.poz. 1606).
– Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom
przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U.
z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz.289).
– Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz.1138
z późn. zm.).
– Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U.
z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz.
1360 z późn. zm.)-art. 23 i 24
– Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U.
z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.)
§ 1.
Terminy:
1.Pracownikiem Ośrodka jest każda osoba, z którą została zawarta umowa cywilno-prawna B2B
2. Małoletnim jest każde dziecko poniżej lat 18stu, które przebywa na terenie Ośrodka i/lub pod opieką pracowników Ośrodka.
3. Opiekunem małoletniego jest osoba uprawniona do reprezentacji małoletniego, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
4. Zgoda rodzica małoletniego oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców małoletniego. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami
małoletniego należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
5. Krzywdzenie małoletniego to każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny małoletniego (definicja WHO). Przez krzywdzenie małoletniego należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika Ośrodka, lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie. Krzywdzenie przyjmuje różnorodne formy
– od fizycznej poprzez emocjonalną, edukacyjną, materialną (ekonomiczną) czy cyberprzemoc.
– Wyróżnia się następujące, podstawowe formy krzywdzenia:
1) Przemoc fizyczna wobec dziecka. Jest to działanie bądź zaniechanie wskutek którego dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda stanowi rezultat działania bądź zaniechania ze strony rodzica, opiekuna, osoby odpowiedzialnej za dziecko, posiadającej nad nim władzę lub takiej, której ufa. O przemocy fizycznej mówimy zarówno w wymiarze jednorazowym, jak i powtarzającym się.
2) Przemoc psychiczna wobec dziecka. Jest to przewlekła, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a osobą za nie odpowiedzialną lub
osobą, której dziecko ufa. Tak jak w przypadku przemocy fizycznej obejmuje zarówno działania, jak i zaniechania. Do przejawów przemocy psychicznej zaliczamy m.in.:
a) niedostępność emocjonalną,
b) zaniedbywanie emocjonalne,
c) relacja z dzieckiem oparta na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu,
d) nieodpowiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem,
e) niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka,
f) niedostrzeganie lub nieuznawanie granic psychicznych między dzieckiem a osobą odpowiedzialną,
g) nieodpowiednia socjalizacja, demoralizacja,
h) sytuacje, w których dziecko jest świadkiem przemocy
3) Przemoc seksualna wobec dziecka (wykorzystywanie seksualne dziecka).
Jest to angażowanie dziecka przez osobę dorosłą lub inne dziecko w aktywność seksualną. Dotyczy sytuacji gdy nie dochodzi do kontaktu fizycznego (m.in. ekshibicjonizm, molestowanie werbalne – np. prowadzenie rozmów o treści seksualnej nieadekwatnej do wieku dziecka, komentowanie w sposób seksualny wyglądu i zachowania dziecka, zachęcanie do kontaktu z treściami pornograficznymi, grooming – strategie nieseksualnego uwodzenia dziecka z intencją nawiązania kontaktu seksualnego w przyszłości) i gdy do takiego kontaktu dochodzi (sytuacje takie jak: dotykanie dziecka, zmuszanie dziecka do dotykania ciała sprawcy, stosunek seksualny). Każda czynność seksualna podejmowana z dzieckiem przed ukończeniem 15 roku życia jest przestępstwem. W przypadku dzieci mówimy o wykorzystaniu seksualnym, kiedy między wykorzystującym (dorosły, inne dziecko) a wykorzystywanym (dziecko) z uwagi na wiek lub stopień rozwoju zachodzi relacja władzy, opieki czy zależności. Do innej formy wykorzystywania seksualnego dzieci zalicza się wyzyskiwanie seksualne. Jest to jakiekolwiek: faktyczne lub usiłowane nadużycie podatności dziecka na zagrożenia, przewagi sił lub zaufania – w celu seksualnym. Wyzysk seksualny obejmuje (chociaż nie jest to konieczne) czerpanie zysków finansowych, społecznych lub politycznych z wykorzystania seksualnego. Szczególne zagrożenie wyzyskiem seksualnym ma miejsce podczas kryzysów humanitarnych. Zagrożenie wyzyskiem seksualnym dotyczy zarówno samych dzieci, jak i opiekunów tych dzieci, mogących paść ofiarą wyzysku.
4) Zaniedbywanie dziecka. Jest to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie fizycznych i psychicznych potrzeb dziecka. Może przyjmować formę nierespektowania praw dziecka, co w rezultacie prowadzi do zaburzeń w jego zdrowiu i/lub rozwoju. Do zaniedbywania dziecka dochodzi w relacjach dziecka z osobą zobowiązaną do opieki, wychowania, troski i ochrony.
5) Przemoc rówieśnicza (nękanie rówieśnicze, bullying). Przemoc rówieśnicza ma miejsce gdy dziecko doświadcza różnych form nękania ze strony
rówieśników. Dotyczy działań bezpośrednich lub z użyciem technologii komunikacyjnych (np. za pośrednictwem internetu i telefonów komórkowych). Przemoc rówieśniczą obserwujemy, gdy szkodliwe działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości lub krzywdy (intencjonalność), ma
charakter systematyczny (powtarzalność), a ofiara jest słabsza od sprawcy bądź grupy sprawców. Obejmuje:
a) przemoc werbalną (np. przezywanie, dogadywanie, ośmieszanie),
b) przemoc relacyjną (np. wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie innych przeciwko osobie, szantaż),
c) przemoc fizyczną (np. pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie),
d) przemoc materialną (np. kradzież, niszczenie przedmiotów)
e) cyberprzemoc/przemoc elektroniczną (np. złośliwe wiadomości w komunikatorach, wpis w serwisie społecznościowym, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmieszających ofiarę),
f) wykorzystanie seksualne – dotykanie intymnych części ciała lub zmuszanie do stosunku płciowego lub innych czynności seksualnych przez rówieśnika,
g) przemoc uwarunkowaną normami i stereotypami związanymi z płcią (np. przemoc w relacjach romantycznych między rówieśnikami), pochodzeniem,
narodowością, orientacją seksualną, wyznawaną religią czy innymi cechami. Nowelizacja ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
stanowi między innymi, iż małoletniego należy traktować jako osobę doznającą przemocy domowej w sytuacji, gdy był on świadkiem takiej przemocy.
6) Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony małoletniego przed krzywdzeniem to właściciel Ośrodka sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.
7) Dane osobowe małoletniego to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację
małoletniego.
§ 2.
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
1. Pracownicy Ośrodka posiadają wiedzę w w/w temacie i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy Ośrodka podejmują rozmowę z rodzicami/opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
3. Pracownicy Ośrodka monitorują sytuację i dobrostan dziecka.
4. Rekrutacja pracowników Ośrodka odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji. Zasady stanowi załącznik nr 1.
5. Pracownicy Ośrodka znają i stosują zasady bezpiecznych relacji z małoletnimi ustalone w Ośrodku. Zasady stanowi załącznik nr 2.
§ 3.
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka:
1. W przypadku podjęcia przez pracownika Ośrodka podejrzenia, że małoletni jest krzywdzony, pracownik Ośrodka ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej
i przekazania uzyskanej informacji właścicielowi Ośrodka
2. Przekazanie informacji, o której mowa w ust. 1, powinno nastąpić jeszcze w tym
samym dniu, w którym Pracownik Ośrodka powziął podejrzenie lub informację. Jeżeli Pracownik Ośrodka nie jest już obecny w danym dniu w siedzibie Ośrodka, ma obowiązek przekazać informację telefonicznie.
3. Po przekazaniu informacji, o której mowa w ust. 1., do właściciela Ośrodka, winien on w pierwszej kolejności ustalić, czy zachodzą przesłanki dokonania zgłoszenia odpowiednim służbom i instytucjom informacji o podejrzeniu krzywdzenia dziecka.
4. Jeżeli w wyniku ustaleń, o których mowa w ust. 3, zostanie ustalone, że zasadne
jest skierowanie do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 ustawy
z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego lub złożenie
zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – właściciel Ośrodka przygotowuje wniosek lub zawiadomienie w sprawie (w tym inne pisma jeżeli zachodzi potrzeba), a następnie niezwłocznie skieruje wniosek, zawiadomienie (lub inne pisma) do właściwych organów. W sytuacjach niecierpiących zwłoki podejmuje decyzję o powiadomieniu policji pod nr 112 lub 997.
§ 4.
Zasady ochrony danych osobowych i wizerunku dziecka.
1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
2. Pracownik Ośrodka ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
3. Zasady przetwarzania danych oraz zasady udostępniania danych osobowych
dziecka są określone w odrębnych przepisach. Udostępnianie tych danych jest
możliwe wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym.
4. Pracownik Ośrodka może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.
5. Ośrodek, uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr
osobistych, zapewnia ochronę WIZERUNKU dziecka.
6. Wytyczne dotyczące zasad ochrony publikacji wizerunku i danych osobowych
małoletniego stanowi oddzielny dokument podpisywany przez rodzica/opiekuna
prawnego małoletniego (załącznik nr 5).
7. Pracownikowi Ośrodka nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku małoletniego (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu ucznia) na terenie Ośrodka bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego małoletniego.
8. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, Pracownik Ośrodka może skontaktować się z opiekunem małoletniego i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna małoletniego – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
9. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak:
zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego
na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
10. Upublicznienie przez pracownika Ośrodka wizerunku małoletniego utrwalonego
w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego małoletniego.
11. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać informację, gdzie
będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie
wykorzystywany.
§ 5.
Zasady dostępu małoletnich do Internetu:
Ośrodek nie zapewnia małoletnim dostępu do Internetu.
§ 6.
Monitoring stosowania polityki.
1. Właściciel Ośrodka jest osobą odpowiedzialną za monitorowanie realizacji
niniejszej Polityki w Ośrodku.
2. Osoba, o której mowa w punkcie 1, jest odpowiedzialna za monitorowanie
realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały jej naruszenia oraz za proponowanie
zmian.
3. Osoba, o której mowa w punkcie 1, przeprowadza wśród pracowników Ośrodka raz na dwa lata, ankietę monitorującą poziom realizacji polityki (załącznik nr 6).
4. Pracownicy Ośrodka mogą proponować zmiany polityki oraz wskazywać jej naruszenia.
5. Osoba, o której mowa w pkt. 1. sporządza raport z monitoringu.
§ 7.
Numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży są dostępne na stronie Ośrodka.
§ 8.
Przepisy końcowe
1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników Ośrodka poprzez umieszczenie na stronie internetowej www.strefarozwoju.org.pl.
Każdy pracownik Ośrodka zobowiązany jest do zapoznania się z dokumentem Standardy Ochrony Małoletnich obowiązującym w Ośrodku Psychoterapii STREFA ROZWOJU. Znajomość i zaakceptowanie podpisze w oświadczeniu (załącznik nr 7).
Załącznik nr 1
Zasady bezpiecznej rekrutacji
1. Uzyskanie danych kandydata/kandydatki, które pozwolą na jak najlepsze poznanie
jego/jej kwalifikacji, w tym stosunek do wartości podzielanych przez Ośrodek,
takich jak ochrona praw małoletnich i szacunek do ich godności.
2. Właściciel Ośrodka musi zadbać, aby osoby z nim współpracujące (w tym osoby
pracujące na podstawie umowy B2B) posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z małoletnimi oraz nie zagrażały w jakikolwiek sposób bezpieczeństwu małoletnich. Aby sprawdzić powyższe, w tym stosunek osoby zatrudnianej do małoletnich
i podzielania wartości związanych z szacunkiem wobec nich oraz przestrzegania ich praw.
3. W każdym przypadku Ośrodek musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę z nią współpracującą. Powinno zatem znać:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) dane kontaktowe osoby zatrudnianej.
4. Przed dopuszczeniem osoby zatrudnianej do wykonywania obowiązków związanych z psychoterapią dzieci i młodzieży Ośrodek jest zobowiązany
sprawdzić osobę współpracującą w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym– Rejestr z dostępem ograniczonym oraz Rejestr osób w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu
małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze. Rejestr
dostępny jest na stronie: https:// rps.ms.gov.pl.
Aby sprawdzić osobę w Rejestrze Ośrodek potrzebuje następujących danych
kandydata/kandydatki:
1) imię i nazwisko,
2) data urodzenia,
3) pesel,
4) nazwisko rodowe,
5) imię ojca,
6) imię matki.
Wydruk z Rejestru należy przechowywać w aktach osobowych osoby współpracującej z Ośrodkiem lub analogicznej dokumentacji dotyczącej wolontariusza/praktykanta.
5. Właściciel Ośrodka od kandydata/kandydatki na pracownika informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U.z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600).
6. Jeżeli kandydat posiada obywatelstwo inne niż polskie wówczas powinien przedłożyć również informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa, uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów
7. Właściciel Ośrodka pobiera od kandydata/kandydatki oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej.
8. Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat/kandydatka składa pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie była prawomocnie skazana w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.
9.Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie o następującej treści:
Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
10. Gdy pozwalają na to przepisy prawa, Ośrodek jest zobowiązany do domagania się od osoby współpracującej zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Zaświadczenia z KRK można domagać się wyłącznie w przypadkach, gdy przepisy prawa wprost wskazują, że pracowników w zawodach lub na danych stanowiskach obowiązuje wymóg niekaralności.
11. W przypadku niemożliwości przedstawienia właściciel Ośrodka prosi kandydata/ kandydatkę o złożenie oświadczenia o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych.
Przykładowy formularz oświadczenia:
……………..……….., dn. ………………………
(miasto) (data)
Oświadczenie o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania podstawowych zasad
ochrony małoletnich
Ja, ……………………………………………………………….. nr PESEL ……………………………..
oświadczam, że nie byłam/em skazana/y za przestępstwo przeciwko wolności
seksualnej i obyczajności, i przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego
i nie toczy się przeciwko mnie żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym
zakresie.
Ponadto oświadczam, że zapoznałam/-em się z zasadami ochrony małoletnich
obowiązującymi i zobowiązuję się do ich przestrzegania.
………………………………………………………………..
Podpis
Załącznik nr 2
Zasady bezpiecznych relacji pracownik–małoletni oraz zachowania
niepożądane. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a pracownikiem a w szczególności zachowania niedozwolone wobec
małoletnich
Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez pracowników jest działanie dla dobra małoletniego i w jego najlepszym interesie. Pracownik traktuje małoletniego z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie. Pracownik realizując te cele działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Ośrodka oraz swoich kompetencji. Zasady bezpiecznych relacji z małoletnimi obowiązują wszystkich pracowników.
Pracownik jest zobowiązany do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnimi
i każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych małoletnich. Pracownik działa w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji jego zachowania. Profesjonalna relacja z małoletnimi podlega następującym zasadom wymienionym poniżej.
Komunikacja z małoletnim:
1. W komunikacji z małoletnimi należy zachować cierpliwość i szacunek.
2. Słuchać uważnie małoletnich i udzielać im odpowiedzi adekwatnych do ich
wieku i danej sytuacji.
3. Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać małoletnich. Nie wolno
krzyczeć na małoletnich w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa
małoletniego lub innych małoletnich.
4. Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących małoletniego wobec osób
nieuprawnionych, w tym wobec innych małoletnich. Obejmuje to kwestie wizerunku
małoletniego, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej,
opiekuńczej i prawnej.
5. Szanowanie prawa małoletniego do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie
od zasady poufności, aby chronić małoletniego, należy wyjaśnić to małoletniemu
najszybciej jak to możliwe.
6. Nie wolno zachowywać się w obecności małoletnich w sposób niestosowny.
Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych
uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej
oraz wykorzystywanie wobec ucznia relacji władzy lub przewagi fizycznej
(zastraszanie, przymuszanie, groźby).
7. Równe traktowanie małoletnich bez względu na ich płeć, orientację seksualną,
sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny
i światopogląd.
8. Nie wolno nawiązywać z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub
seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to
także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie małoletnim treści
erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę.
9. Nie wolno utrwalać wizerunku małoletniego (filmowanie, nagrywanie głosu,
fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom
trzecim utrwalenia wizerunków małoletnich, jeżeli nie ma na to zgody
rodziców/opiekunów prawnych oraz samych małoletnich.
10. Nie wolno proponować małoletnim alkoholu, wyrobów tytoniowych ani
nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności małoletnich.
11. Wszystkie ryzykowne sytuacje, obejmujące powyższe zachowania, muszą być
Zgłaszane zarządowi stowarzyszenia. Jeśli jest się ich świadkiem, należy reagować
stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.
Kontakt fizyczny z małoletnimi:
Każde przemocowe działanie wobec małoletniego jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z małoletnim może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu: jest odpowiedzią na potrzeby małoletniego w danym momencie, uwzględnia wiek małoletniego, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego małoletniego może być nieodpowiednie wobec innego. Zawsze należy się kierować swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję małoletniego, pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet przy dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez małoletniego lub osoby trzecie.
1. Nie wolno bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej małoletniego.
2. Pracownik nigdy nie dotyka małoletniego w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
3. Pracownik zawsze jest przygotowany na wyjaśnienie swoich działań.
4. Pracownik nie angażuje się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z małoletnimi czy brutalne zabawy fizyczne.
5. Pracownik zachowuje szczególną ostrożność wobec małoletnich, którzy doświadczyli nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą czasem sprawić, że małoletni będzie dążył do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach pracownik powinien reagować z wyczuciem, jednak stanowczo i pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic.
6. Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny, bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli pracownik będzie świadkiem jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub małoletnich, zawsze informuje o tym osobę odpowiedzialną i/lub postępuje zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
Kontakty poza godzinami pracy
Co do zasady kontakt z małoletnimi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach
pracy i dotyczyć celów edukacyjnych lub wychowawczych.
1. Nie wolno zapraszać małoletnich do swojego miejsca zamieszkania ani spotykać się z nimi poza godzinami pracy. Obejmuje to także kontakty z małoletnimi poprzez
prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).
2. Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z małoletnimi i ich rodzicami lub opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy).
3. Jeśli zachodzi konieczność spotkania z małoletnimi poza godzinami pracy, należy poinformować o tym właściciela Ośrodka, a rodzice/opiekunowie prawni małoletniego muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
Bezpieczeństwo online:
Pracownik jest świadomy cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego z rejestrowania swojej prywatnej aktywności w sieci przez aplikacje i algorytmy, ale także swoich własnych działań w internecie. Dotyczy to lajkowania określonych stron, korzystania z aplikacji, obserwowania określonych osób/stron w mediach społecznościowych i ustawień prywatności kont, z których pracownik korzysta. Jeśli profil pracownika jest publicznie dostępny, małoletni i ich rodzice/opiekunowie będą mieć wgląd w cyfrową aktywność pracownika. Nie wolno nawiązywać kontaktów z małoletnimi poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.
Załącznik nr 3
Wzór – zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
………………………………………
(miejscowość, data)
…………………………………………….
Imię i nazwisko osoby
lub nazwa instytucji zgłaszającej
Adres, pieczęć instytucji
Do:
(dane jednostki Policji lub prokuratury)
ZAWIADOMIENIE
o popełnieniu przestępstwa wobec małoletniego
Zawiadamiam o możliwości popełnienia przestępstwa wobec małoletniego przez
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(dane sprawcy, adres)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(dane małoletniego, adres, dane opiekuna, inne dane np. telefon do opiekunów)
Uzasadnienie
(opisać stan faktyczny, źródło informacji o przestępstwie oraz zachowanie
sprawcy, które zdaniem zawiadamiającego nosi cechy przestępstwa i ewentualnie
podać dowody na poparcie swoich twierdzeń
.……………………………………
(podpis osoby zgłaszającej/osoby
Załącznik nr 4
Wniosek o wgląd w sytuację małoletniego/rodziny – wzór
(miejscowość), dnia ………………………….
Wnioskodawca: ……………….……………………….
Imię i nazwisko lub nazwa instytucji reprezentowana przez: ……………..………………………
adres do korespondencji: …………………..………………
Sąd Rejonowy
w …………………………….
Wydział Rodzinny i Nieletnich
Uczestnicy postępowania: ………………………………………………………………………………………………….
(imiona i nazwiska rodziców)
ul. ……………………………………………………….
…………………………………………………………..
(adres zamieszkania)
dane małoletniego: …………………………………..………
(imię i nazwisko ucznia, data urodzenia)
Niniejszym wnoszę o wgląd w sytuację małoletniego
…………………………………………………………………………………….
(imię i nazwisko ucznia, data urodzenia )
i wydanie odpowiednich zarządzeń opiekuńczych.
Uzasadnienie
(W uzasadnieniu powinny zostać uwzględnione dane osobowe małoletniego oraz
dane dotyczące rodziców/opiekunów małoletniego. Ponadto należy zawrzeć
informację na temat sytuacji w skutek, której np. popełniono przestępstwo wobec
małoletniego. W uzasadnieniu powinny się znaleźć także informacje dotyczące osób,
które były/są świadkami zdarzeń. W końcowej części wniosku należy uwzględnić
oczekiwania Państwa względem Sądu np. podjęcie stosownych działań mających na
celu ograniczenie władzy rodzicielskiej, zastosowanie środka zapobiegawczego
w formie wyznaczenia kuratora sądowego dla rodziny itp.)
Przykładowe uzasadnienie:
Opis sytuacji zagrożenia dobra małoletniego:
…………………………………………………………. …………………………….
Mając powyższe fakty na uwadze można przypuszczać, ze dobro małoletniego (imię, nazwisko) jest zagrożone a rodzice nie wykonują właściwie władzy rodzicielskiej.
Dlatego wniosek o wgląd w sytuację rodzinną małoletniego i ewentualne wsparcie
rodziców jest uzasadniony.
Wszelką korespondencję w sprawie proszę przesyłać na adres korespondencyjny,
z powołaniem się na numer i liczbę dziennika pisma.
…………………………………………………
podpis pracownika,
podpis specjalisty ds. pomocy małoletnim krzywdzonym
Wniosek należy złożyć do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania
małoletniego.
Załącznik nr 5
Zasady ochrony i publikacji wizerunku i danych osobowych małoletnich
1. Ośrodek w działaniach kieruje się odpowiedzialnością i rozwagą wobec utrwalania, przetwarzania, używania i publikowania wizerunków małoletnich.
2. Dzielenie się zdjęciami i filmami z aktywności stowarzyszenia służy celebrowaniu Sukcesów małoletniego, dokumentowaniu działań i zawsze ma na uwadze bezpieczeństwo małoletniego. Stowarzyszenie wykorzystuje zdjęcia/nagrania pokazujące szeroki przekrój małoletnich – chłopców i dziewczęta, w różnym wieku, o różnych uzdolnieniach, stopniu sprawności i reprezentujące różne grupy.
3. Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na wykorzystanie wizerunku ich dziecka jest tylko wtedy wiążąca, jeśli małoletni i rodzice/opiekunowie prawni zostali poinformowani.
Stowarzyszenie dba o bezpieczeństwo wizerunków małoletnich poprzez:
1. Pytanie o pisemną zgodę rodziców/opiekunów prawnych oraz o zgodę małoletniego przed zrobieniem i publikacją zdjęcia/nagrania.
2. Udzielenie wyjaśnień, do czego wykorzystamy zdjęcia/nagrania i w jakim kontekście, jak będziemy przechowywać te dane i jakie potencjalne ryzyko wiąże się z publikacją zdjęć/nagrań online.
3. Unikanie podpisywania zdjęć/nagrań informacjami identyfikującymi małoletniego z imienia i nazwiska. Jeśli konieczne jest podpisanie małoletniego, używamy tylko imienia.
4. Rezygnację z ujawniania jakichkolwiek informacji wrażliwych o dziecku. Rejestrowanie wizerunków małoletnich do użytku Stowarzyszenia małoletnich do
własnego użytku, deklarujemy:
1. Małoletni i rodzice/opiekunowie prawni zawsze będą poinformowani o tym, że dane wydarzenie będzie rejestrowane.
2. Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na rejestrację wydarzeń zostanie przyjęta przez nas na piśmie oraz uzyskamy przynajmniej ustną zgodę małoletniego.
3. Nagrywanie fotografowanie wydarzenia zostanie zlecone osobie zewnętrznej (wynajętemu fotografowi lub kamerzyście) zadbamy o bezpieczeństwo małoletnich poprzez:
a) zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do przestrzegania niniejszych wytycznych,
b) zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do noszenia identyfikatora w czasie trwania wydarzenia,
c) niedopuszczenie do sytuacji, w której osoba/firma rejestrująca będzie przebywała z małoletnimi bez nadzoru członka/członkini/pracownika naszego Stowarzyszenia,
d) poinformowanie rodziców/opiekunów prawnych oraz małoletnich, że osoba/firma rejestrująca wydarzenie będzie obecna podczas wydarzenia i upewnienie się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci. Jeśli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna, zgoda rodziców/opiekunów prawnych małoletniego nie jest wymagana. Rejestrowanie wizerunków uczniów do prywatnego użytku jest niedopuszczalne. W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub widzowie wydarzeń i uroczystości itd. Organizowanych przez Stowarzyszenie rejestrują wizerunki małoletnich do prywatnego użytku, informujemy na początku każdego z tych wydarzeń o tym, że:
1. Wykorzystanie, przetwarzanie i publikowanie zdjęć/nagrań zawierających wizerunki małoletnich i osób dorosłych wymaga udzielenia zgody przez te osoby, w przypadku małoletnich – przez ich rodziców/opiekunów prawnych.
2. Zdjęcia lub nagrania zawierające wizerunki małoletnich nie powinny być udostępniane w mediach społecznościowych ani na serwisach otwartych, chyba że rodzice lub opiekunowie prawni tych małoletnich wyrażą na to zgodę.
3. Przed publikacją zdjęcia/nagrania online zawsze warto sprawdzić ustawienia prywatności, aby upewnić się, kto będzie mógł uzyskać dostęp do wizerunku
małoletniego.
Rejestrowanie wizerunku małoletnich przez media
1. Jeśli przedstawiciele mediów będą chcieli zarejestrować organizowane przez Stowarzyszenie wydarzenie i opublikować zebrany materiał, muszą zgłosić taką
prośbę wcześniej i uzyskać pisemną zgodę zarządu. W takiej sytuacji upewnimy się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci.
2. Oczekujemy informacji o:
a) imieniu, nazwisku i adresie osoby lub redakcji występującej o zgodę,
b) uzasadnieniu potrzeby rejestrowania wydarzenia oraz informacji, w jaki sposób i w jakim kontekście zostanie wykorzystany zebrany materiał,
c) podpisanej deklaracji o zgodności podanych informacji ze stanem faktycznym.
3. Członkom/członkiniom/pracownikom Stowarzyszenia nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów i osobom nieupoważnionym utrwalania wizerunku
małoletniego na terenie stowarzyszenia bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego małoletniego oraz bez zgody zarządu.
4. Członkowie/członkinie/pracownicy stowarzyszenia nie kontaktują przedstawicieli mediów z małoletnimi, nie przekazują mediom kontaktu do rodziców/opiekunów prawnych małoletnich i nie wypowiadają się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie małoletniego lub jego rodzica/opiekuna prawnego. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy członek/członkini/pracownik jest przekonany, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
5. W celu realizacji materiału medialnego zarząd może podjąć decyzję o udostępnieniu wybranych pomieszczeń stowarzyszenia dla potrzeb nagrania. Zarząd
podejmując taką decyzję poleca przygotowanie pomieszczenia w taki sposób, aby uniemożliwić rejestrowanie przebywających na terenie stowarzyszenia małoletnich.
Zasady w przypadku niewyrażenia zgody na rejestrowanie wizerunku małoletniego
Jeśli małoletni, rodzice lub opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na utrwalenie wizerunku małoletniego, stowarzyszenie respektuje ich decyzję. Z wyprzedzeniem ustala się z rodzicami/opiekunami prawnymi i uczniami, w jaki sposób osoba rejestrująca wydarzenie będzie mogła zidentyfikować małoletniego, aby nie utrwalać jego wizerunku na zdjęciach indywidualnych i grupowych. Rozwiązanie, jakie przyjmiemy, nie będzie wykluczające dla małoletniego, którego wizerunek nie powinien być rejestrowany.
Załącznik nr 6 Monitoring standardów – ankieta
Zakreśl odpowiednią odpowiedź.
1.Czy zapoznałeś/łaś się/zostałeś/łaś zapoznany/a ze standardami ochrony małoletnich
przed krzywdzeniem obowiązującymi w Stowarzyszeniu, w którym pracujesz?
TAK NIE
2. Czy zapoznałeś/łaś się/zostałeś/łaś zapoznany/a z treścią dokumentu Polityka
ochrony małoletnich przed krzywdzeniem?
TAK NIE
3. Czy potrafisz rozpoznawać symptomy krzywdzenia małoletnich?
TAK NIE
4. Czy wiesz, jak reagować na symptomy krzywdzenia małoletnich?
TAK NIE
5. Czy zdarzyło Ci się zaobserwować naruszenie zasad zawartych w Polityce ochrony
Małoletnich przed krzywdzeniem przez innego członka/członkinię/pracownika?
TAK NIE
5a. Jeśli tak – jakie zasady zostały naruszone? (odpowiedź opisowa)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
5b. Czy podjąłeś/aś jakieś działania: jeśli tak – jakie, jeśli nie – dlaczego? (odpowiedź
opisowa)
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6.Czy masz jakieś uwagi/poprawki/sugestie dotyczące Polityki ochrony małoletnich
przed krzywdzeniem? (odpowiedź opisowa)
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Załącznik nr 7
Oświadczenie pracownika Ośrodka
Dnia ……………………………………….… zostałem zapoznany/-na ze Standardami
Ochrony Małoletnich w Ośrodku Psychoterapii STREFA ROZWOJU i zobowiązuję się do ich przestrzegania. ……………………………………………………………
(podpis pracownika)